وظیفه و عملکردی که عایق حرارتی در یک ساختمان و یا در هر سازه ای انجام می دهد حفظ گرما در ناحیه گرم و یا سرما در ناحیه سرد است. انواع مختلف عایق حرارتی موجود است که شامل عایق های معدنی (پشم سنگ، پشم سرباره، پشم شیشه)، پلی یورتان، فوم گلاس، سلولوز و فایبر گلاس می باشد.
اگر خانه ای عایق کاری نشود و یا عایق کاری آن به درستی انجام نشود، بیش از دو سوم انرژی در آن تلف می شود.
عدم عایق کاری قابلیت حفظ گرما و یا سرما را در یک ساختمان به شدت تحت تاثیر قرار می دهد. نمودار منافذی که گرما را از ساختمان خارج می کنند، نشان می دهد گرما بصورت مدام از ناحیه گرم به ناحیه سرد در حال چرخش است. وجود عایق حرارتی باعث پایداری و حفظ گرما در نواحی مختلف ساختمان می شود و از ورود هوای سرد جلوگیری می کند (و یا در تابستان مانع از خروج هوای خنک از ساختمان و ورود هوای گرم بیرون به درون ساختمان می شود). با وجود عایق ثابت حرارتی و در پی آن آسایش حرارتی تامین می شود.

 
عایق کاری ساختمان

عایق کاری حرارتی ساختمان باعث می شود دمای آن در زمستان 5 درجه گرمتر و درتابستان 10 درجه خنک تر شود.
عایق های حرارتی با توجه به عملکرد آن ها:
1- عایق های حرارتی که در ساختار آن ها حباب هایی وجود دارد و این حبابت ها باعث کاهش انتقال حرارت می شود.
2- عایق های حرارتی که حرارت را باز می تابانند و در پشت آن ها باید حدود 20 میلیمتر فاصله هوایی در نظر گرفت.

انواع موادی که در عایق های حرارتی بکار می روند:
از مواد بسیار متنوعی در ساخت عایق های حرارتی استفاده می شود و مرتبا نیز به آن ها اضافه می شود. خواص عایق های حرارتی عمدتا به ترکیبات بکار رفته در آن ها بستگی دارد. عایق های حرارتی معمولا به 5 دسته تقسیم می شوند و نمونه های بسیاری از عایق های ویژه از این نوع به وجود می آیند.

 
عایق ها چگونه ارزیابی می شوند؟

یکی از فاکتورهای مهم در ارزیابی عایق های حرارتی، مقاومت حرارتی آن ها می باشد. هر چقدر مقدار این فاکتور بیشتر باشد، عایق میزان حرارت کمتری از خود عبور می دهد و صرفه جویی بیشتری در مصرف انرژی صورت می گیرد. بنابراین به جای مقایسه ضخامت عایق ها با هم باید میزان مقاومت حرارتی آن ها را با هم مقایسه کرد.
عایق های حرارتی با مقاومت حرارتی یکسان در میزان صرفه جویی در انرژی با هم برابر هستند و باید قیمت و دیگر ویژگی ها را به همراه محل مناسب کاربرد آن ها با هم مقایسه کرد.

 
در چه مکان هایی از ساختمان باید از عایق حرارتی استفاده کرد؟

سقف ها: عایق کاری حرارتی سقف ها باعث کاهش مصرف انرژی برای گرمایش و سرمایش ساختمان می شود این مقدار کاهش 35% تا 45% می باشد.
دیوارهای خارجی: حدود 15% از انرژی ساختمان از طریق دیوارها اتلاف می شود و عایق کاری آن ها باعث صرفه جویی در این میزان انرژی می شود.
کف ساختمان: عایق کاری کف ساختمان میزان مصرف انرژی را در زمستان تا 5% کاهش می دهد.
لوله های آب گرم: برای عایق کاری حرارتی لوله های آب گرم می توان از عایق های لوله ای پشم سنگ و یا عایق های پتویی استفاده کرد.
عایق های لوله ای بطور ویژه برای عایق کاری لوله ها ساخته شده اند و نصب آن ها بسیار آسان می باشد.

منبع: http://paramisrockwool.com/fa/blog/469-عایق-حرارتی-و-عایق-ساختمان